Wykorzystanie wszystkich możliwości, jakie oferuje faktor, pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa obrotu frmy, ocenę nowych kontrahentów, poprawę dyscypliny płatniczej klientów, odciążenie lub całkowite wyeliminowanie stanowiska odpowiedzialnego za windykację, fachową obsługę prawną.
Najczęściej wybierany jest faktoring z regresem, inaczej bez przejęcia ryzyka niewypłacalności odbiorcy, czyli faktoring niepełny. Klient zgłasza faktorowi chęć zbycia swoich wierzytelności, które przysługują mu od określonych odbiorców, a ten będzie finansował jego należności.
Drugą najczęściej oferowaną usługą jest faktoring pełny, inaczej bez regresu, z przejęciem ryzyka niewypłacalności odbiorcy. – Różnica polega na tym, że w przypadku nieotrzymania zapłaty od odbiorcy, faktor w pierwszej kolejności zwraca się do firmy ubezpieczeniowej, która ubezpiecza transakcję o zwrot wypłaconych środków. Ochronę zapewnia brak zapłaty spowodowany złą sytuacją finansową odbiorcy lub jego upadłością. Wyłączone z ochrony ubezpieczeniowej są natomiast przypadki, gdy odbiorca kwestionuje fakturę. zgłasza roszczenia reklamacyjne, gwarancyjne itp. – mówi Michał Kinkel, prezes zarządu firmy faktoringowej AOW.
Może być też po cichu
Przejęcie ryzyka to najogólniejsze i zarazem podstawowe kryterium usługi. – Kolejnym może być zawiadomienie (bądź brak) dłużnika o tym, że dana faktura została przekazana faktorowi. Odbiorca świadomie reguluje zobowiązanie na rachunek faktora. Odstępstwem od tej zasady jest faktoring cichy, w którym dłużnik reguluje zobowiązanie bądź to na dotychczasowe konto swojego dostawcy towaru/usługi, bądź nieświadomie na konto faktura wskazane na fakturze. Ten rodzaj usługi stosowany jest często w sytuacji, gdy odbiorca nie wyraża woli dokonywania płatności na rachunek faktora lub w przypadku umownego zakazu cesji. Z pozycji faktora faktoring cichy obarczony jest większym ryzykiem, gdyż pozbawiony jest on możliwości dochodzenia należności od dłużnika. Stąd też usługa stosowana jest raczej rzadko i dotyczy tylko klientów o bardzo dobrej kondycji finansowej – mówi Kinkel.
Dla frm, głównie transportowych czy meblarskich, które znaczną część towarów eksportują, przeznaczony jest faktoring eksportowy. – Inne systemy prawne obowiązujące w krajach, gdzie siedzibę ma odbiorca. a także większe trudności w dokonaniu rzetelnej analizy finansowo-ekonoinicznej podmiotów zagranicznych powodują, że faktorzy niechętnie przejmują ryzyko niewypłacalności, a faktoring eksportowy realizowany jest w stosunku do ubezpieczonych należności. Drugą opcją jest finansowanie przy współudziale instytucji faktoringowej z kraju siedziby dłużnika w tzw. systemie dwóch faktorów – wyjaśnia Michał Kinkel.
Zanim pojawi się faktura
Wszystkie wyżej opisane rodzaje faktoringu dotyczą sytuacji gdy faktorant ceduje istniejące, niewymagalne należności udokumentowane fakturą. Istnieje jednak możliwość sfinansowania przyszłych należności, już na etapie zawartego kontraktu, zamówienia lub umowy. Mowa tu o faktoringu zamówieniowym, zwanym również faktoringiem kontraktowym. – Faktor zobowiązuje się do udzielenia przedpłaty na poczet nabycia przyszłych wierzytelności mających powstać w wyniku realizacji zawartej umowy. Maksymalna kwota. którą klient może pozyskać w takim przypadku, sięga do 50 proc. wartości umowy. Po zrealizowaniu zadania faktor automatycznie przejmuje wystawione w jego ramach faktury i dopłaca faktorantowi określoną kwotę – dodaje.
Faktoring zamówieniowy może być stosowany przez przedsiębiorstwa właściwie z każdej branży, należy jednak pamiętać. że długi czas realizacji kontraktu wiąże się z wysokim kosztem finansowania. Tak dzieje się w przypadku firm budowlanych.
W ostatnim czasie wiele firm zaczęło oferować faktoring odwrotny. Charakteryzuje się on finansowaniem zobowiązań klienta. Nie mamy tu do czynienia z cesją wierzytelności, produkt jest w rzeczywistości bardzo zbliżony do kredytu, a faktor całkowicie opiera ryzyko na kondycji finansowej faktoranta. Ten rodzaj usługi przeważnie wymaga zabezpieczenia majątkowego i jest oferowany głównie przez banki.
Rzeczpospolita, autor: a.u.
Prezes Zarządu AOW Faktoring S.A. Absolwent Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Ukończył program EMBA na Uniwersytecie Warszawskim i University of Illions at Urbana – Champagne. Autor licznych publikacji na temat faktoringu. Od 2020 pełni obowiązki członka Komisja Etyki Polskiego Związku Zarządzania Wierzytelnościami.